Inhalen, het lijkt zo gemakkelijk, zeker wanneer je een motor met veel pk's hebt: gewoon wachten op een mogelijkheid, en dan veel gasgeven.
Maar inhalen is een kunst. Wanneer je die onder de knie hebt kun je ook inhalen zonder die pk's, op een veilige manier.
Deze pagina is gewijd aan die kunst van het inhalen.
There is a version in English of this page:
https://www.lazymotorbike.eu/tips/overtaking/
Gewoon gasgeven en gaan toch?
Gas open
Voor veel motorrijders is inhalen simpelweg een kwestie van het gas opentrekken, en verder niet te veel over nadenken.
Nou zijn er, zoals je op de foto ziet, situaties waarbij je een beetje extra moet opletten...
Maar het kan beter
Maar ook als je iemand anders dan een politieagent inhaalt zijn er argumenten om beter over inhalen na te denken:
- Je kunt, met een beetje extra inhaaltechniek, in meer situaties inhalen.
- Je kunt, met een beetje extra inhaaltechniek, ook met een motor met weinig vermogen goed inhalen.
- Je kunt, met een beetje extra inhaaltechniek, veiliger inhalen.
- Je komt, met een beetje extra inhaaltechniek, eerder langs een irritant sloom rijdende automobilist.
- Met een beetje extra in haaltechniek wordt inhalen leuker
Drie stappen
Dat beetje extra inhaaltechniek bestaat in feite uit drie simpele stappen:
- Zicht krijgen
- Aanloop nemen
- Afbreken of gaan
Zicht halen: afstand houden
Kleven gaat bijna vanzelf
Het lijkt bijna een natuurlijke neiging om te gaan kleven wanneer je wilt gaan inhalen: je rijdt harder dan je voorganger, je wilt er langs, en dan zit je al snel vlak op z'n achterbumper.
Het geeft bovendien het gevoel dat je er dan het snelst langs bent: de afstand tot de voorganger heb je tenslotte al afgelegd.
Wat is er dan op tegen?
Hoe meer afstand hoe meer zicht
Vooral bij brede en hoge verkeersdeelnemers, bussen, vrachtwagens, trekkers, bestelbussen en dergelijke, scheelt het enorm wat je kunt zien als je wat meer afstand houdt.
Met name tegenliggers zie je al veel eerder, en je kunt dus ook een veel langer stuk weg voor je bekijken.
Dat houdt in dat je eerder kunt signaleren dat de weg vrij is om in te halen.
Veiligheid
Verder is het natuurlijk logisch dat je voor je gaat inhalen je afstand sowieso net zo veilig zou moeten houden als wanneer je "gewoon" achter een voorligger rijdt.
Tegenliggers eerder zien
Wanneer je in deze situatie vlak achter de vrachtwagen zou hebben gereden, zou je de tegemoetkomende vrachtwagen pas op het allerlaatste moment hebben gezien.
Zeker bij vrachtwagens moet je, als je er vlak achter hangt, als het ware om het hoekje kijken om iets van de weg te kunnen zien.
Soms moet je daarbij zelfs op de rijstrook van de tegenliggers gaan rijden, en wanneer de weg smal is, is dat in het geval van zo'n tegenligger niet de meest plezierige plek op de weg!
Meer afstand houden
De regel is dus: eerder meer dan minder afstand houden dan je gewend bent te doen zonder inhalen, wanneer je een poging gaat doen om in te halen.
Zicht halen: links of rechts gaan rijden
Bochten
Voor een niet-overzichtelijke bocht kun je natuurlijk niet inhalen, maar je kunt wel je positie op de weg zo kiezen dat je zo ver mogelijk door de bocht kunt kijken. Je kunt dan zo snel als mogelijk is bekijken of je na de bocht kunt inhalen.
Bocht naar links: rechts rijden
In dit geval, met een bocht naar links voor je, zou je het beste kunnen zien hoe de situatie voorbij de bocht is wanneer je helemaal rechts op de weg zou gaan rijden.
Bocht naar rechts: links rijden
Andersom kun je bij een bocht naar rechts het beste aan de linkerkant van je rijstrook rijden. Dat is over het algemeen al de plaats die je op de weg inneemt.
De bocht goed aansnijden
Het handige is dat dit al precies de manier is waarop je bochten aansnijdt (zie bijvoorbeeld onze bochten pagina).
Als voorbereiding op het inhalen rij je dus je bochten zo ver mogelijk aan de buitenkant, tot je zicht hebt op de gehele weg voor je.
Wel afstand houden
Vooral in de bochten in het vaak moeilijk om voldoende afstand te houden: je voorligger reed toch al langzamer dan jouw snelheid, en over het algemeen wordt dat effect in de bochten nog eens versterkt.
Extra op letten dus.
In de bocht de aanloop nemen
Verderop kun je lezen hoe je de aanloop neemt. Dat doe je nog voor je kunt zien of je je inhaalpoging door zult kunnen zetten.
Een bocht leent zich heel goed voor een aanloop. Je verkleint dan tijdens de bocht de afstand tot je voorganger.
Zicht bij vrachtwagens
Vrachtwagens nemen zo veel zicht weg dat het over het algemeen niet helpt als je bij een bocht aan de buitenkant gaat rijden. Je zult dan vaak het omgekeerde moeten doen om zo veel mogelijk te zien: aan de binnenkant rijden.
Heen en weer bewegen
In zo'n geval beweeg je je het beste wat heen en weer op je rijbaan: je ziet dan vanzelf wat de beste positie op de weg is.
Rekening houden met blinde gedeelte
Houd er wel rekening mee dat er in het geval van een bus of vrachtwagen voor je altijd een groot gedeelte is waar je geen zicht op hebt. Er is geen garantie dat daar geen zijstraat of parkeerhaven zit waar iemand uit kan rijden!
Valkuil bij zicht halen: hoogteverschillen
Onzichtbaar door hoogteverschil
Iets om bedacht op te zijn bij zicht krijgen is dat er tegenliggers verstopt kunnen zitten in "kuilen", bij hoogteverschillen in de weg.
Uitrekenen?
In principe kun je in de gaten houden of er een tegenligger in zo'n kuil is gereden of niet, en zou je dus kunnen uitrekenen of er iemand verstopt kan zijn of niet, maar daar schuilt een gevaar in:
Wat als er in zo'n kuiil een parkeerhaventje zit, of een zijweggetje?
Dan heb je er niemand in zien rijden terwijl er toch iemand uit kan komen.
Wachten tot je echt zicht hebt
Er zit dus niets anders op dan te wachten tot je echt zicht hebt.
Aanloop nemen: snelheid
De aanloop: snelheid maken
Voor je echt gaat inhalen neem je een aanloop. Die aanloop benut je om snelheid te maken.
Je hebt daardoor op het moment dat je bij je voorganger bent al de snelheid die je nodig hebt om in te halen.
Toeren
Vooral op motoren met (relatief) weinig cc's moet je er bij het nemen van een aanloop aan denken dat je in het toerengebied zit waar dat goed mogelijk is: eventueel terugschakelen dus.
Hoe dat komt kun je uitgebreid lezen op de pagina over koppel en vermogen van motoren.
Waarom?
Het belangrijkste argument is vooral dat je op deze manier zo weinig mogelijk tijd doorbrengt op de rijbaan van de tegenliggers. Dat is de gevaarlijkste plek op de weg, dus het loont de moeite om die tijd zoveel mogelijk te beperken.
Verder is het voor degene die je inhaalt plezierig als je dat met ongeveer konstante snelheid doet: een versnellende motor kan behoorlijk wat lawaai geven (je rijdt vaak met hoge toeren tijdens het versnellen), en dat kan tot schrikreacties leiden. Ooki voor je medeweggebruikers heeft het dus voordelen als je een aanloop neemt.
Afstand was dus nodig
Om een aanloop te kunnen nemen heb je afstand nodig: nog een argument dus om afstand te houden voor je gaat inhalen.
Bochten
Bochten zijn een prima gelegenheid voor zo'n aanloop.
Je begint op ruime afstand van je voorligger, en loopt op hem in tijdens de bocht. Daardoor geniet je extra van de bocht, wat natuurlijk een groot voordeel is.
Wanneer je uit de bocht komt en de weg blijkt vrij te zijn kun je meteen door.
Aanloop nemen: timing
Niet pas als je kunt inhalen
Wanneer je pas begint met inhalen op het moment dat het mogelijk is heb je al veel kostbare tijd verspeeld.
De truc zit hem er in dat je al op snelheid bent, en vlakbij de plek waar je op de rijbaan voor de tegenliggers gaat rijden, op het moment dat je kunt.
Dat betekent dus dat je al moet versnellen voor je weet of je zal kunnen inhalen!
Wanneer dan?
Wanneer je de laatste tegenligger voor je ziet ga je versnellen op het moment dat je weet dat je op de juiste snelheid bij je voorligger zal zijn aangeland precies wanneer die tegenligger die voorganger zal passeren.
Als je op dat moment ziet dat de weg nog steeds vrij is kun je dus doorzetten, en heb je kostbare tijd gewonnen.
Het alternatief is namelijk dat je pas gaat versnellen op het moment dat die tegenligger je voorganger passeert, en dat is een stuk later!
In dit voorbeeld
In dit voorbeeld zou je dus moeten inschatten wanneer de tegemoetkomende auto bij de voorligger zal zijn aanbeland. Bovendien moet je inschatten hoe lang je nodig hebt om te versnellen en tot vlakbij je voorligger te rijden. Die twee inschattingen moet je zo op elkaar afstemmen dat je weet wanneer je moet gaan versnellen.
Op het moment dat de tegenligger bij je voorligger is aangeland kun je overzien of de rest van de weg nog steeds vrij is.
Op de foto zie je geen diepte: het lijkt alsof er niet voldoende ruimte is. In de praktijk zal dat in deze situatie waarschijnlijk wel het geval zijn.
Niet blind er achter aan
Als iemand voor je inhaalt, is het natuurlijk in de eerste plaats vanzelfsprekend dat je er niet blind achteraan rijdt.
Dat is in de praktijk minder vanzelfsprekend dan het lijkt: wanneer de inhaler voor je een vrachtwagen is zie je niets van eventuele tegenliggers omdat al het zicht wordt weggenomen, en je hersenen zullen je daarom soms onbewust het sein geven dat inhalen veilig is.
En als je in een groep motorrijders rijdt is de drang om bij je voorligger te blijven soms onweerstaanbaar. Toch niet doen dus!
Wel bijtijds versnellen
Wat je in zo'n geval wel kunt doen is het zo timen dat je de juiste snelheid hebt, en bij je voorligger bent, op het moment dat de inhalende vrachtauto weer naar rechts is.
Op dat moment heb je overzicht, en weet je of je je inhaalpoging kunt doorzetten of niet.
Aanloop nemen: met voorganger mee
Mee met je voorganger
Wanneer je een aantal verkeersdeelnemers voor je hebt, en het is duidelijk dat de achterste motorrijder daarvan ook wil inhalen, kun je er met je aanloop voor zorgen dat je gemakkelijk mee kunt met zijn inhaalactie.
Aanloop nemen
Neem je aanloop als je ziet dat er een moment gaat komen dat hij kan gaan in halen.
Voordat hij daadwerkelijk gaat inhalen dus.
Je kunt dan met hem mee inhalen, vlak achter hem, want je hebt al de juiste snelheid als je bij hem bent.
In vrijwel dezelfde ruimte als die de motorrijder in z'n eentje nodig heeft, halen jullie samen in.
Pas op voor onverwacht inhalen!
Pas bij zo'n rijtje verkeersdeelnemers voor je erg op. Het kan lijken of niemand wil inhalen, terwijl ze toch precies op het moment dat jij er naast zit naar links komen!
Dat gebeurt zowel bij auto's als bij motorrijders.
Enige nadeel van deze techniek
Dat is het enige nadeel van deze inhaaltechniek: jij zult over het algemeen al in een veel eerder stadium zien dat je kunt inhalen, en op snelheid zijn, dan je voorligger.
Je zult dus al aan het inhalen zijn op het moment dat hij er achter komt dat hij een mogelijkheid heeft.
Afbreken of gaan
Beslissing nemen
Zodra je je aanloop hebt genomen en bij je voorligger bent moet je je beslissing nemen: de poging afbreken of gaan.
Wanneer er intussen toch een tegenligger is verschenen kun je gewoon je gas dichtdoen.
Is de weg nog steeds vrij, dan heb je het juiste tempo om langs je voorganger te rijden, zonder nog extra te versnellen.
Echt een beslissing nemen
Het belangrijkste hierbij is dat je, zoals je met alle beslissingen tijdens het rijden moet doen, echt een beslissing moet nemen: of afbreken, of gaan.
Als je gaat aarzelen verlies je snelheid en ben je het hele voordeel van je aanloop kwijt.
Aarzelen met afbreken, in een situatie dat het nodig is, is natuurlijk helemaal uit den boze.
Oefenen
Als je van jezelf weet dat je daar moeite mee hebt, kun je oefenen om "beslist" beslissingen te nemen.
Probeer het inhalen in situaties waarin je de weg heel ver kunt overzien ook volgens de drie stappen te doen. Dus zicht krijgen, aanloop nemen, en dan de beslissing nemen om te gaan.
Wanneer je dat steeds bewust zo doet, zal het gemakkelijker worden om de juiste beslissing te nemen in een situatie waarin je niet van te voren al weet dat je kunt doorzetten.
Afbreken of gaan: pas op met knipperlichten
Knipperlichten van de voorganger
Wanneer je voorligger z'n knipperlichten naar rechts aan heeft staan, lijkt de beslissing om te gaan inhalen extra gemakkelijk: je hebt tenslotte maar heel weinig ruimte nodig.
Maar kijk extra uit: soms beslist iemand op het laatste moment om toch rechtdoor te rijden, en meestal wordt er dan niet in de spiegels gekeken.
Knipperlicht naar rechts, auto naar links
In de situatie op de foto zal het niet zo gauw gebeuren, maar wanneer links een inrit of parkeerhaventje is gebeurt het helaas maar al te vaak dat iemands knipperlicht naar rechts aan staat, en hij inderdaad naar rechts stuurt, en vervolgens linksaf draait!
Als je dan net begonnen bent met inhalen zit je er bovenop...
Altijd extra opletten als de knippers werken dus!
Langzaam rijdende automobilisten
Hetzelfde geldt voor langzaam rijdende automobilisten: dit zijn nogal eens mensen die op zoek zijn naar een bepaald huisnummer of een bepaalde straat, en ze zijn bijgevolg nogal onvoorspelbaar.
Ze kunnen op elk moment vol in de rem springen (waardoor de afstand die sowieso al kleiner wordt bij het inhaalmanoevre, opeens wel heel krap wordt), of zomaar besluiten links in te draaien op het moment dat jij erlangs zit.
Zijstraten van links
Breek de maneuvre af bij zijstraten van links: nogal wat (beginnende) chauffeurs vergeten bij het opdraaien van een grote weg te kijken of "hun" rijvak in de twee richtingen vrij is.
Ze kijken enkel of er verkeer van links komt, en draaien dan blind op naar rechts. Als je net op dat moment bezig bent met inhalen, zit je dus met een probleem. Niet inhalen bij een zijstraat dus!
(de laatste twee punten met dank aan Sector).
Afbreken of gaan: pas op met stilstaande voertuigen
Stilstaand verkeer
Ook een situatie om extra alert te zijn is wanneer je stilstaand verkeer inhaalt.
Op de foto zie je een van de motorrijders goed in de spiegel kijken, maar vaak rijden mensen zo de weg op, zonder te kijken.
Dat gebeurt extra gemakkelijk wanneer het om een groep gaat.
Auto's of motorrijders
Precies datzelfde is natuurlijk ook een gevaar bij een stilstaande auto.
Houd er bij het inhalen dus rekening mee dat iemand zo de weg op kan draaien.
Erger nog: keren
Een nog groter gevaar bij stilstaand verkeer is dat er vanuit stilstand gemakkelijk gekeerd kan gaan worden. Als je net bent begonnen met inhalen zit je er dan zo bovenop.
Net als in het geval van knippers, moet je dus extra alert zijn bij het inhalen van stilstaand verkeer.
Afbreken of gaan: breek af indien nodig
Wees bereid om af te breken
Een be;angrijk onderdeel van deze inhaaltechniek is dat je bereid moet zijn om af te breken als er toch niet voldoende ruimte blijkt te zijn.
Je bent je aanloop begonnen terwijl je misschien nog niet zeker wist of je je inhaalactie zou kunnen doorzetten; dat houdt in dat je ook echt de beslissing moet kunnen nemen om hem af te breken wanneer je meer zicht op de ruimte hebt.
Te weinig ruimte
Bij de inhaalactie op de foto is te weinig ruimte: er kan, in de tijd die nodig is voor inhalen, een tegemligger uit de blinde bocht komen.
In zo'n geval dus niet doorzetten maar weer afstand nemen, en de bocht benutten voor een volgende aanloop.
Afbreken of gaan: doorzetten als het kan
Zoals het wel moet
Op deze foto zie je een prachtige inhaalactie. Je kunt zien dat de inhaler al meer snelheid heeft op het moment van inhalen: hij heeft dus een aanloop genomen.
In de verte zie je een tegenligger, maar er is ruim voldoende ruimte voor de inhaalactie.
Drie stappen
De drie stappen: zicht halen, aanloop nemen en dan afbreken of doorgaan, zijn door deze inhalen dus perfect uitgevoerd.
Inhalen: eerst in je spiegels kijken
Al bij aanloop
Op het moment waarop je de aanloop neemt kijk je in je spiegels: wamnneer je op dat moment ziet dat een ander je met een hogere snelheid dan de jouwe nadert, werkt het beter om die eerst de gelegenheid te geven jou in te halen.
Nogmaals voor inhalen
En vlak voor het moment dat je na je aanloop de echte inhaalmanouvre uitvoert kijk je nogmaals in je spiegels, en naar opzij (want ook op de motor heb je een dode hoek).
Je moet een inhaler voor laten gaan (ook op snelwegen!)
Inhalen: zicht blijven halen
Nog steeds zicht halen
Ook tijdens het inhalen kan het soms nodig zijn om extra je best te doen om voldoende zicht te halen.
Op de foto zie je zo'n situatie: een stilstaande vrachtwagen in een flauwe bocht naar rechts blokkeert alle zicht op de tegenliggers.
Links bij een rechterbocht
De enige manier om op tijd te kunnen zien dat er een tegenligger aankomt, en aan de tegenligger te laten zien dat jij in aantocht bent, is om uiterst links langs de vrachtwagen te rijden.
Geen verrassing
Het lijkt misschien precies verkeerd, omdat je dan helemaal op de plaats voor de tegenliggers rijdt, maar het is de enige manier om ervoor te zorgen dat jij geen volslagen verrassing bent voor een eventuele tegenligger, en andersom.
Ruimte laten na het inhalen
Weer invoegen
Rij na het inhalen nog een stukje door, zodat er weer afstand zit tussen jou en degene die je hebt ingehaald.
Een van de redenen daarvoor is dat je de ander, wanneer je er te dicht voor gaat rijden, zou kunnen dwingen om af te remmen, terwijl dat nergens voor nodig is.
Een andere reden is dat er misschien iemand achter je aan is gekomen met inhalen, zonder dat je het in de gaten hebt. Wanneer je veel ruimte laat tussen jou en de ingehaalde, past die tweede inhaler er altijd nog tussen mocht dat nodig zijn.
In een groep motorrijders
Zeker wanneer je in een groep motorrijders rijdt is dat van belang. In dat geval is het ook veilig om na je inhaalactie tijdelijk aan de rechterkant van de weg te gaan rijden, zodat motorrijders die met je mee zijn gegaan (met misschien erg krap de ruimte) desnoods naast je kunnen gaan rijden om zo snel mogelijk weer van de rijbaan van de tegenliggers weg te zijn.
Een rij auto's inhalen
Klein snelheidsverschil
Bij het inhalen van een rij auto's is het vaak onmogelijk om te wachten tot je de weg zo ver kunt overzien dat je pas gaat inhalen wanneer je zeker weet dat je de hele rij in één keer kunt inhalen.
Je moet het dus zo inrichten dat je wanneer dat nodig is tussen twee auto's in kunt gaan rijden om er een tegenligger langs te laten.
Dat betekent dat je het snelheidsverschil tussen jou en de auto's die je inhaalt klein moet houden.
Stilstaande auto's
Op de foto zie je een rij stilstaande auto's. Over het algemeen zul je daar ook langs kunnen wanneer er tegenliggers zijn, maar je moet er op bedacht zijn dat er altijd een tegenligger tussen kan zitten die je niet in de gaten heeft of je er niet langs wil laten.
Ook in dat geval moet je dus tussen de stilstaande auto's kunnen gaan staan.
Dat betekent dat je je snelheid daar aan moet aanpassen.
Gevaren bij een rij auto's
Uitkijken voor keren
Wees er in het geval van een stilstaande rij auto's altijd op bedacht dat er mensen kunnen zijn die zonder in hun spiegel te kijken gaan keren.
Het is dus niet alleen vanwege eventuele tegenliggers dat je er langzaam langs moet.
Auto voor auto
Bij een rij met auto's haal je dus als het ware auto voor auto in, op zo'n manier dat je op elk moment tussen de rij kan gaan staan.
Andere inhalers
Bij stilstaande of rijdende auto's is er altijd gevaar voor andere inhalers die niet in hun spiegel kijken.
Wees er dus bij elke auto die je inhaalt bedacht op dat die naar links zou kunnen komen.
Gevaar van rechts
Zelfs wanneer je een rij auto's inhaalt kan er gevaar van rechts komen.
De auto die je op de foto uit de inrit ziet komen zou kunnen inschatten dat hij nog gemakkelijk even voor de rij auto's die je inhaalt de weg op kan schieten, omdat hij jou over het hoofd ziet...
Laat je inhalen
Hou je spiegels in de gaten
Hou je spiegels niet alleen in de gaten wanneer je afslaat of wilt inhalen, maar ook tussendoor.
Je ziet dan gemakkelijk wanneer een andere motorrijder sneller dan jij door de bochten rijdt.
Het is in zo'n situatie natuurlijk wel zo plezierig (en veilig) wanneer je meewerkt aan het kunnen inhalen van zo'n achteropkomer.
Niet uit bochten versnellen
Waar je iemand het meest mee helpt is om niet na een bocht te versnellen. Wanneer je gewoon een rustig tempo aanhoudt na een bocht heeft de achteropligger gemakkelijk de gelegenheid om er versnellend langs te komen.
Niet teveel naar links
Verder helpt het natuurlijk ook om niet helemaal tegen de linkerweghelft aan te gaan rijden (zoals de motorrijder in de foto).
Dat geeft wat extra marge voor de achteropkomende motorrijder.
Commentaar, FAQ, op een aparte pagina