Frankrijk is dichtbij, Frankrijk is divers, Frankrijk is groot.
De Franse wegen zijn uitstekend, de bewegwijzering is zo mogelijk nog beter, en je kunt er lekker eten en drinken.
Frankrijk is, kortom, een erg aangenaam land voor een vakantie op de motor.
Hier wat tips.
De taal
Moet je Frans leren?
Fransen houden van hun taal, en veel oudere Fransen spreken echt geen woord buiten de grenzen.
De jongere generatie spreekt Engels, en in toenemende mate zelfs verstaanbaar Engels.
Maar uiteraard is het handig om in ieder geval een paar woorden Frans te leren! Als je probeert een gesprekje in het Frans te beginnen, al was het maar in de vorm van Parlez-vous Anglais?, dan zijn de meeste Fransen bereid om van hun kant ook hun best te doen om Engels te spreken.
Uitspraak
Waar je de klemtoon van een woord moet leggen is gemakkelijk in het Frans: altijd op de laatste lettergreep. Maar de regels voor de uitspraak zijn minder gemakkelijk. Veel medeklinkers aan het einde van een woord worden bijvoorbeeld niet uitgesproken, er zijn nasale klanken, enzovoort. Onthoud in ieder geval dat je het Frans heel precies moet uitspreken, en veel meer "voor in de mond" dan wij gewend zijn. De letter s bijvoorbeeld wordt daardoor veel scherper.
Links voor de uitspraak
- Hier zijn wat regels voor de uitspraak op een rij.
- Ook hier vind je regels voor de uitspraak van het Frans.
- En je kunt ook luisteren naar het alfabet uitgesproken door een Française.
On-line cursussen Frans
- Een cursus Frans van Teleac
- De BBC heeft een aantal cursussen Frans
- De Britse Open University heeft een aantal cursussen Frans
Taalgidsjes
- Altijd handig is een Culinair reiswoordenboek Frans
- Een simpel taalgidsje is Frans voor Dummies op reis
- Een ander handig gidsje is Kramers taalgids Frans
Verkeersregels
Maximum snelheid
Als er geen borden staan die iets anders aangeven zijn de maximum snelheden:
- 50 km/h in de bebouwde kom,
- 90 km/h buiten de bebouwde kom en buiten de snelweg of autoweg,
- 110 km/h op autowegen (weg met gescheiden rijbanen en 4 rijstroken die geen snelweg is),
- 130 km/h op snelwegen (niet alle snelwegen zijn péages; er zijn ook gratis snelwegen)
Franse wegen zijn opvallend goed. De bochten zijn vaak perfect verkant aangelegd: soms krijg je het idee dat Franse wegen speciaal voor motorrijders zijn ontworpen. Doordat de maximum snelheid 10 km/h uuur hoger ligt dan die in Nederland kun je ook flink opschieten zonder de snelweg te gebruiken.
Controles
Net als in Nederland is het officieel verboden om anderen te waarschuwen als er een snelheidscontrole is. Maar als je kilometers lang elke tegenligger met z'n lichten ziet knipperen, dan weet je: binnenkort zul je twee agenten langs de weg zien, die niets te doen hebben omdat iedereen zich uiterst keurig gedraagt ;-)
Maar helaas hangt Frankrijk ook vol met camera's, en die flitsen niet alleen van voren...
Regels voor motorrijders
Een helm is verplicht uiteraard.
's Nachts en bij slecht zicht hoor je een reflecterend vest te dragen. Wij doen dat nooit, en hebben daar nog nooit last mee gehad. Het is wel aan te bevelen (sowies) om een jack met reflecterende strepen of vlakken te dragen om problemen te voorkomen.
Je moet overdacht met het dimlicht aan rijden, wat natuurlijk sowieso aan te bevelen is.
Ook motorrijders moeten een alcoholtest bij zich dragen; het maximum promille is 0.5. Hoe strict de Franse politie op die alcoholtest gaat letten is nog niet bekend.
En verder
Het wijkt er niet echt af van Nederland: er zullen geen borden zijn die je niet herkent, zelfs al zijn ze zo gebleekt als die op de foto hierboven;-)
Nou, ok, er zijn uitzonderingen: bij een McDonalds zul je af en toe dit bord zien: een P voor 2 Roues. Jawel, een parkeerplaats voor tweewielers. En waar dat in Nederland vooral fietsers zijn, is dat bord in Frankrijk vooral voor motorrijders.
Rechts heeft voorrang, net als bij ons.
Verkeers cultuur
Motorrijders in Frankrijk
Wat leuk is aan Frankrijk is dat ze motorgek zijn. En ze hebben een voorkeur voor heel anere motoren dan wij gewend zijn.
Supermotards bijvoorbeeld, zijn heel populair in Frankrijk.
Fransen zijn ook erg gewend aan motorrijders, daardoor. Tussen de file doorrijden is nog veel normaler dan hier in Nederland. Er wordt vaak goed ruimte voor je gemaakt.
In Frankrijk wordt er ook veel op tweebaanswegen door motorrijders links van de file doorgereden. Ook dan maken ze ruimte. Wees uiteraard toch erg voorzichtig met de tegenliggers!
Groeten in Frankrijk
Als iemand naar je lijkt te trappen, vat dat dan niet als belediging op; het is de groet van een Franse motorrijder die een ander inhaalt.
Snelheid
Vroeger werd er in Frankrijk hard gereden, ook door automobilisten. Door de enorme hoeveelheid snelheidscontroles is daar een einde aan gekomen.
Je wordt overigens ruim van te voren gewaarschuwd door het tegemoetkomende verkeer!
Alcohol
Iets dergelijks geldt voor alcohol: vrachtwagens=chauffeurs zaten er om 11 uur al aan de Ricard, en wijn bij het eten telde niet als alcohol. Het resultaat was dat je vanaf een uur of 3 ernstig rekening moest houden met veel stomdronken Fransen op de weg. Gelukkig is dat niet meer het geval.
Maar houd er in afgelegen gebieden 's avonds toch maar wat extra rekening mee.
Verkeer: opstoppingen
De spits
Rond de steden, en op sommige wegen die steden verbinden, is het echt heel erg druk tijdens de spits.
Het is bijna onvermijdelijk om af en toe op dat soort plekken te komen. We proberen steeds te onthouden welke wegen je moet mijden, en toch trappen we er steeds weer in.
Daar staat tegenover dat grote delen van Frankrijk heel erg leeg zijn, ook tijdens de spits.
Steden
In de meeste steden valt het verkeer eigenlijk heel erg mee. Zelfs Lyon, dat voor mij een herinnering aan enorme files en opstoppingen heeft, zijn we een aantal keer zonder enig probleem doorgereden.
Het zijn vooral de ringen er omheen (zoals de beroemde Périférique van Parijs) en de toegangswegen vanuit zo'n ring die het probleem zijn.
De Alpen
Maar zoals je ziet, ook in de Franse Alpen staan er hier en daar stoplichten. De beroemde passen kunnen in de zomer dan ook heel erg druk zijn (zoals eigenlijk overal in de Alpen).
Waar en wat te eten?
Restaurants
Frankrijk is een land waar het normaal is om uit etehn te gaan. Dat heeft het voordeel dat je er grestaurants in alle prijsklassen vindt, overal. In veel dorpen is een café-restaurant waar je prima kunt eten, voor een lage prijs.
En wie van bijzonder eten houdt kan terecht in een van de vele restaurants met Michelin-sterren (Frankrijk is het land met de meeste drie-sterren-restaurants van Europa).
Etenstijd
In Frankrijk is het de gewoonte om zowel tijdens de lunch als 's avonds warm, te eten. Voor de meeste Fransen is de lunch in feite de hoofdmaaltijd.
Het is ook vaak zo dat het plat du jour (het gerecht van de dag) en het menu du jour (het dagmenu) alleen tijdens de lunch worden geserveerd.
Je eet voor erg weinig geld (en vaak erg lekker) als je daarvoor kiest.
Het valt dus te overwegen om je ritme zo te veranderen dat de lunch je hoofdmaaltijd wordt!
De lunch vindt plaats om een uur of 1.
Het diner kun je vanaf een uur of 8 eten.
Inkopen
Je kunt natuurlijk ook zelf je eten koken, en inkopen, en vaak doe je dat bij een hypermarché omdat dat zo lekker gemakkelijk is: alles bij elkaar, met de grootst mogelijke keuze.
Maar om het Franse dorpsleven leefbaar te houden is het erg belangrijk (het dorpsleven is aan het uitsterven!) en ook nog veel leuker om je boodschappen te doen bij een alimentation (groentewinkel), boulangerie (bakker) en boucherie/charcuterie (slager) in een dorp!
Verder zijn er op veel plekken dag- of weekmarkten (marché). Die zijn erg leuk om rond te wandelen, en voordelig om er je inkopen te doen.
Specialiteiten
Frankrijk is trots op z'n eten, en terecht. Alleen al de grote verscheidenheid aan Franse kaas is ongelofelijk.
Zoals je ziet is ook jam (confiture) een Franse specialiteit.
Dat geldt voor veel meer dingen: elke streek, elk dorp heeft z'n eigen specialiteiten. En hoe meer je probeert, hoe meer "Frankrijk" je beleeft, uiteraard.
Wat te drinken?
Wijn
Frankrijk is een wijnland, uiteraard. Steeds meer Fransen houden het bij water als ze nog moeten rijden, maar bij het eten komt toch vrijwel altijd wijn.
Als je een driegangen maaltijd neemt bij de lunch kun je gemakkelijk een (half glas wijn nemen: tegen de tijd dat je wegrijdt is daar niets meer van te merken.
Doe dat alleen als je bereid bent (veel) wijn te laten staan! In Nederland is dat niet gebruikelijk omdat wijn zo duur is, maar gezien de prijs die je in Frankrijk betaalt is het geen enkel probleem.
Niet-alcoholisch
Je kunt uiteraard alle soorten niet-alcoholische dranken krijgen, maar als je iets Frans wilt nemen, kies dan Diabolo menthe. Het is eigenlijk gewoon limonadesiroop, maar dan van een mint-siroop. Erg lekker als het warm is.
Zwaar alcoholisch
Voor als je niet meer gaat rijden is er van alles: wie kent niet de Franse Pastis, de mint-drank die je met water aanlengt en dan troebel wordt.
Of Armagnac, of Cognac.
Als je inspiratie zoekt voor Franse sterke drank moet je eigenlijk voor je op vakantie gaat een van de boeken met Maigret in de hoofdrol van Simenon lezen. Commissaris Maigret heeft in veel boeken een "vaste" drank. Die kun je natuurlijk het best uitproberen als je ook echt in Frankrijk bent.
Waar te slapen?
Motorcampings
Als je met een grote groep reist is een motorcamping handig: voor gewone campings is een grote groep motorrijders lastig.
Een overzicht vind je op deze kaart met motorcampings in Frankrijk.
Campings
Een van de aantrekkelijke kanten van Frankrijk is de enorme hoeveelheid campings. Tenzij je aan de kust wilt overnachten in het hoogseizoen, hoef je dan ook eigenlijk nooit iets te boeken. Je zoekt gewoon iets tegen de tijd dat je een plekje wilt zoeken.
Er zijn zelfs nog erg veel gemeentecampings in Frankrijk: camping municipal. Die zijn soms echt absurd goedkoop, en vrijwel altijd klein en rustig.
Hotels
Je kunt natuurlijk van te voren altijd hotels uitzoeken via Booking.com.
Je kunt ook op de bonnefooi gaan: ook wat hotels betreft is Frankrijk goed bedeeld.
Wanneer je een hotelgids bij je wilt hebben kun je kiezen voor de michelin hotelgids Frankrijk. Er zijn ook gidsjes van ketens, zoals Logis de France, maar met de Michelingids heb je een heel compact overzicht van zo ongeveer alle hotels.
Motorwegen, hoe ze te vinden
Berggebieden
Voor mooie motorwegen kun je natuurlijk in de eerste plaats de bergen opzoeken, en Frankrijk heeft nogal wat gebieden met bergen: de Vogezen, de Alpen, de Pyreneeën, de Franse Ardennen en het Massif Central met de Cevennen en de Ardeche.
Maar ook buiten de bergen kun je erg leuke wegen vinden.
Bison Futé
Als je op doorreis bent, is het handig om een Bison Futé-route te volgen. Er is helaas geen overzicht van die routes. Ze zijn via borden aangegeven als alternatief voor overvolle snelwegroutes. Ze zijn dus snel maar aangenaam.
Oude routes
De oude N-wegen zijn soms veranderd in snelwegen, maar vaak zijn het "vergeten" routes geworden, die leuk zijn om te volgen. Het boek Langzaam door Frankrijk laat zien hoe je de oude N7 nog steeds kunt volgen, bijvoorbeeld.
Toeristische routes
Frankrijk kent ook een groot aantal Toeristische routes. Een hele bekende (en prachtige) is de Route des Grandes Alpes.
Zelf route uitzetten
Als je zelf een route uitzet is het goed om ITN Converter te gebruiken, en het kaartmateriaal op Michelin te zetten. Michelin-kaarten zijn verreweg het meest geschikt om te zien waar het kronkelig is.
Wat te bekijken?
Kastelen, citadels en paleizen
Katelen en paleizen zijn altijd leuk natuurlijk, en Frankrijk heeft er veel (het Franse woord voor kasteel is château).
De mooiste zijn misschien wel de kastelen van de Katharen, al was het alleen maar vanwege de geschiedenis van de Katharen.
Ook de citadel van Carcassonne hoort tot de burchten van de Katharen.
Kathedralen en kloosters
Aan de lijsten met kloosters van de Cisterciëzers en kloosters van de Benedictijnen kun je zien dat Frankrijk een enorme hoeveelheid kloosters telt.
Het meest spectaculair gelezen klooster is misschien wel dat van Mont St Michel in Normandië.
Er zijn ook erg veel kathedralen, meestal gotisch.
Dorpen en steden
Gewoon zwerven door een stadje of door een dorp is vaak aangenamer dan op zoek te gaan naar de hoogtepunten. Slenter over de markt, drink wat op een terrasje, en snuif het Franse leven op.
Motor-events
Bol d'Or
Doordat Frankrijk zo'n motorminded land is, zijn er ook een aantal evenementen die erg leuk zijn om te bezoeken.
We kwamen ooit op de terugweg van een vakantie in de buurt van Nevers, toen daar de Bol d'Or zou beginnen. Het leek alsof letterlijk elke motorrijder van Frankrijk op dat moment naar Nevers reed.
De Bol d'Or wordt gereden op het circuit Magny-Cours, en het is een 24-uurs race: drie rijders moeten 24 uur lang met één motor het circuit rondrijden.
Le Mans
Er zijn in Frankrijk twee van dat soort endurance-wedstrijden: in Le Mans is de 24 Heures du Mans.
In Le Mans is verder natuurlijk de MotoGP.
Andere circuits
Voor wie andere circuits wil bezoeken is hier een kaart van circuits voor motoren in Frankrijk.
Vogezen
Bergen dichtbij
Een erg leuk gebied, en dichtbij, wordt gevormd door de Vogezen. De Vogezen zijn bergachtig, met mooie passen, en er zijn campings en hotels te over.
De dorpen en steden in de Vogezen zijn bovendien ook erg leuk om te bezoeken (zoals je aan de foto van Colmar al kunt zien), en de streek is beroemd vanwege z'n erg lekkere eten en wijn.
Route des Crêtes
Je kunt de Vogezen van noord naar zuid doorsteken via de Route des Crêtes. Je begint in Sainte-Marie aux Mines, en rijdt van daaruit via de D48 naar de Col du Bonhomme, je rijdt van daaruit via de D148 en de D61 naar de Col de la Schlucht, en gaat dan via de D430 en D431 naar de Col du Grand Ballon.
Je rijdt al die tijd over de bergruggen (crêtes betekent bergruggen).
Kleinere weggetjes
Maar rijdt vooral ook de kleinere weggetjes: die zijn vaak erg steil, en erg mooi.
Druk en gevaarlijk
Op hoogtijdagen kan het er erg druk zijn, en erg gevaarlijk ook: de bochten hier zijn verraderlijk, en er komen nogal wat motorrijders die daar niet aan gewend zijn. Let dus goed op, en probeer er in het voor- of naseizoen te komen, en niet tijdens de zomervakantie.
Alpen
De hoogste Alpen
De Alpen zijn in Frankrijk het hoogst, en je kunt dan wel niet de Mont Blanc op met de motor, je kunt wel de prachtige Cormet de Roselend rijden, vanwaar je als het helder is de Mont Blanc perfect kunt zien liggen.
Route des Grands Alpes
Als je nog nooit in de Alpen bent geweest is het misschien handig om te beginnen met de Route des Grandes Alpes.
Je kunt helemaal aan het begin starten, in Thonon-les-Bains, aan het meer van Geneve. Je volgt de D902, en rijdt na Cluses de Col de la Colombière. Dan volgen de Col des Aravis, de Col des Saisies en de Cormet de Roselend.
Vanuit Bourg-StMaurice rij je dan de Col d'Iseran, en dan rij je naar het westen tot je naar het zuiden afslaat via de Col deu Télégraphe en de Col du Galibier (neem bovenop niet het tunneltje, maar rij er overheen!).
Via Briançon kom je dan op de Col d'Izoard en je gaat verder over de Col de Vars. Via Barcelonette kom je dan op de Col de la Cayolle terecht. In Guillaumes rij je naar het oosten, om uiteindelijk via de Col de Brouls en de Col de Castillon in Menton aan te komen.
Veel meer passen
Maar er zijn natuurlijk veel meer passen, en doodlopende weggetjes die bijzonder de moeite waard zijn. Blijf een paar dagen op een uitgangspunt, en verken de bergen!
Pyreneeën
Ruiger
De pyreneeën zijn ruiger dan de Alpen: ze zijn minstens zo prachtig om door te rijden.
Je kunt er bovendien af en toe een uitstapje maken naar Spanje. Neem dan een van de kleinere passen! Je kunt zelfs proberen om zoveel mogelijk grensovergangen te nemen en zo de Pyreneeën te doorkruisen.
Van west naar oost
Je kunt via bredere of hele smalle weggetjes vanuit St Jean de Luz aan de Atlantische Oceaan, via de Franse Pyreneeën, uiteindelijk in de buurt van Perpignan komen. Dat kun je natuurlijk ook andersom doen.
Er is geen bestaande route die dat doet: het is een kwestie van uitpuzzelen, wat het misschien juist wel extra leuk maakt.
Gorges de Galamus
De foto laat de Gorges de Galamus zien, ten noorden van St Paul de Fenouillet. Het is niet alleen een onwaarschijnlijk mooie gorge ('s middags is het eenrichtingverkeer; je moet dan soms een poosje wachten), maar het gebied ten zuiden er van is één wirwar van weggetjes die over colletjes lopen: je kunt dagen in dat gebied rijden zonder ooit een keer dezelfde weg te nemen!
Veel meer mooie gebieden
Massif Central
Bij de highlightst hoort op z'n minst nog het Massif Central genoemd te worden, een enorm bergachtig gebied ten westen van de Rhône.
De Cevennen maken er deel van uit, en Auvergne, en de Ardeche.
Veel meer
Maar Frankrijk heeft veel meer te bieden. Bretagne bijvoorbeeld, is compleet anders dan wat we hier besproken hebben.
De Morvan is een erg mooi gebied dat steeds meer ontvolkt raakt (en waarvan het te hopen is dat dat stopt: toerisme is dan altijd goed).
Het is een kwestie van uitproberen: zolang je de hele vlakke gebieden vermijdt is het altijd goed.
Commentaar, FAQ, op een aparte pagina